Bà Dương Thị Bạch Diệp (72 tuổi, Giám đốc Công ty Diệp Bạch Dương) vừa bị Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đề nghị truy tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo Điều 104 BLHS 2015. Bà này bị cho là "qua mặt" lãnh đạo TP HCM khi thực hiện việc hoán đổi nhà đất, chiếm đoạt 352 tỷ đồng.

Quá trình điều tra, bà Diệp thừa nhận sử dụng tài sản đã thế chấp vay 21.860 lượng vàng của Agribank chi nhánh TP HCM (nhà đất 57 Cao Thắng) để đổi lấy trụ sở Trung tâm Ca nhạc nhẹ (TTCNN, thuộc Sở Văn hóa TP HCM) trên đường Hai Bà Trưng (cùng quận 3), mà không báo cho các đơn vị, sở ngành của TP HCM. "Bởi nếu nói ra thành phố sẽ không cho hoán đổi", bà Diệp khai.

Tuy nhiên, bà Diệp đổ lỗi cho các cá nhân, đơn vị tiếp nhận hồ sơ, giải quyết việc hoán đổi đã không yêu cầu mình cung cấp bản chính giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà đất, hoặc yêu cầu chứng minh quyền sở hữu hợp pháp, không bị tranh chấp, thế chấp đối với nhà đất 57 Cao Thắng.

Khi được TP HCM trao giấy tờ trụ sở TTCNN, bà Diệp không giao cho Agribank để lấy giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà đất 57 Cao Thắng ra trả cho thành phố vì "ngân hàng sẽ giữ luôn" cả hai giấy tờ (do Công ty Diệp Bạch Dương thuộc loại nợ xấu nhóm 5). Theo đó, bà mang giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà đất TTCNN qua Ngân hàng Phương Nam (đã sáp nhập Sacombank) thế chấp vay 160 tỷ đồng. Hiện, khu đất được định giá 352 tỷ đồng - là thiệt hại của vụ án.

Bà Dương Thị Bạch Diệp tại cơ quan điều tra hồi tháng 1/2019. Ảnh: Bộ Công an.

Theo kết luận điều tra, bà Diệp biết TTCNN cần sửa chữa nhưng không có kinh phí nên đã gặp ông Vy Nhật Tảo (Giám đốc trung tâm) đề nghị phương án hoán đổi lấy khu đất 57 Cao Thắng cộng với chi phí xây dựng TTCNN với quy mô lớn, hiện đại. Còn bà Diệp sẽ lấy trụ sở TTCNN hợp nhất trụ sở Công ty Diệp Bạch Dương để xây khách sạn 5 sao, khu nhà cho thuê sầm uất.

Phần ông Tảo, ngoài việc gửi văn bản cho Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch đề xuất thực hiện phương án hoán đổi còn đưa Giám đốc Nguyễn Thành Rum đến tham quan khu đất 57 Cao Thắng, thuyết phục việc này rất có lợi cho trung tâm. Ông Rum sau đó tổ chức họp Ban giám đốc Sở, thống nhất chủ trương, ra thông báo để thực hiện.

Bị lãnh đạo UBND TP HCM từ chối vì không có căn cứ pháp lý, song bà Diệp vẫn âm thầm vận động các cơ quan ban ngành, thuyết phục lợi ích của phương án này. Trong đó, bà Diệp gặp trực tiếp ông Nguyễn Thành Tài (Phó chủ tịch thường trực UBND TP HCM). Nghe bà này trình bày, ông Tài đã báo cáo với Chủ tịch UBND TP HCM Lê Hoàng Quân để xin ý kiến chỉ đạo. Ông Quân đồng ý việc hoán đổi nhưng phải thông qua Sở Tài chính và Ban Chỉ đạo 09.

Ông Tài sau đó giao cho Văn phòng UBND TP HCM đề xuất các sở ban, ngành liên quan nghiên cứu, xử lý theo hướng cho hoán đổi. Tại cuộc họp của nhiều bộ ngành, bà Diệp cung cấp các giấy tờ photocopy quyền sử dụng khu đất 57 Cao Thắng và công trình đang xây dựng. Trong nhiều cuộc họp sau đó, các cơ quan chức năng liên quan không ai biết việc khu đất đã bị thế chấp cũng như không yêu cầu bản chính của giấy tờ khu đất 57 Cao Thắng.

Sau khi đưa cho ông Tảo xem giấy tờ sở hữu hợp pháp khu đất 57 Cao Thắng, để chứng minh quyền sở hữu hợp pháp đối với tài sản này. Chỉ nửa tháng sau, bà Diệp dùng giấy tờ khu đất thế chấp cho Ngân hàng Agribank TP HCM vay 21.860 lượng vàng mà không báo cho ông Tảo biết.

Tin tưởng vào việc Công ty Diệp Bạch Dương đã là chủ sở hữu hợp pháp nhà đất số 57 Cao Thắng, ông Tảo đã ký công văn nêu các yêu cầu xây dựng theo công năng là trụ sở làm việc và nơi biểu diễn nghệ thuật của TTCNN. Từ đây, bà Diệp đã xin cấp giấy phép xây dựng, cải tạo khu đất. Trong thời gian này, ông Tảo đích thân đến thị sát, hoặc cử nhân viên đến đôn đốc việc thi công nhưng không phát hiện nơi đây đã bị thế chấp.

Phần bà Diệp, khi nhận được giấy tờ sở hữu khu đất 185 Hai Bà Trưng đã đem thế chấp cho Ngân hàng Phương Nam vay 160 tỷ đồng.

Liên quan vụ án, ông Nguyễn Thành Tài; Đào Anh Kiệt (nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường); Trần Nam Trang (nguyên Phó giám đốc Sở Tài chính); Nguyễn Thành Rum (nguyên Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch), Vy Nhật Tảo (nguyên Giám đốc Trung tâm Ca nhạc nhẹ TP HCM) và 3 người khác bị đề nghị truy tố về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 285 BLHS 2015.

Nguyên Giám đốc Sở Tài chính TP HCM Đào Thị Hương Lan đã bỏ trốn, cơ quan điều tra đang truy nã, sẽ xử lý sau.