Sự dẫn dắt điêu luyện của một phụ nữ Á Đông trong ngành đầu tư mạo hiểm - lĩnh vực phần lớn do nam giới Mỹ “thống trị” giúp Võ Vũ Thùy My trở thành tên tuổi đáng nể.
1.
Nhìn bề ngoài, người ta dễ lầm tưởng Pitbull - gã phù thủy tạo hit của làng nhạc thế giới - hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh hay sòng bài. Dẫu vậy, dòng tiền từ những giải thưởng, những ca khúc đứng đầu các bảng xếp hạng và quan trọng nhất là sức hút mạnh mẽ với công chúng toàn cầu của Pitbull vẫn chảy vào các quỹ đầu tư để sinh lời.
Võ Vũ Thùy My tốt nghiệp Trường Centre College ở Kentucky (Mỹ) với hai bằng toán học và tài chính. Sau này, cô giành được chứng chỉ CFA - một chứng chỉ 3 cấp độ do Hiệp hội quốc tế dành cho các nhà quản lý đầu tư chuyên nghiệp.
Đúng như nhiều DJ khẳng định, nếu bữa tiệc của bạn không có nhạc của Pitbull, có nghĩa là bữa tiệc đó… không vui, sự xuất hiện của Pitbull với tư cách là một trong rất nhiều nhà đầu tư vào Quỹ Fuel VC làm cho thị trường đầu tư mạo hiểm thêm sổi nổi chẳng kém những bữa tiệc hoành tráng.
Fuel VC quản lý một quỹ trị giá khoảng 200 triệu USD chuyên đầu tư vào các công ty mạo hiểm ở thị trường Mỹ, châu Âu do Jeff Ransdell sáng lập năm 2017 sau khi rời khỏi thị trường đầu tư tư nhân, cổ phiếu. Fuel VC được đồng sở hữu và điều hành bởi cô gái người Việt sinh năm 1987 Võ Vũ Thùy My (Maggie Vo).
“Về kinh nghiệm, kiến thức và tính tình, tôi và Jeff Ransdell thật sự bổ sung cho nhau. Tôi không thể nghĩ người nào thích hợp hơn anh ấy để cùng xây dựng Fuel VC lớn mạnh hơn. Nó tượng trưng cho sự kết nối giữa nhà đầu tư và nhà khởi nghiệp”, My nói.
Fuel VC trở thành gia đình thứ hai của My, biến cô không còn là “người vô hình” trên đất Mỹ. Cô vừa được vinh danh vào danh sách “20 Under 40” gương mặt trẻ nổi bật ở Miami của Tạp chí Brickell Magazine. Trước đó, My xuất hiện trên trang Medium (Mỹ) với nội dung về thành công của một phụ nữ Á Đông trong đầu tư mạo hiểm - lĩnh vực phần lớn do nam giới Mỹ “thống trị”.
“Tôi thấy cuộc sống có ý nghĩa hơn khi có thể cùng nhà khởi nghiệp tạo ra sản phẩm có tầm ảnh hưởng lớn và thay đổi cuộc sống mỗi ngày”, My nói.
My làm trong quỹ đầu tư từ lúc còn ngồi trên ghế nhà trường, là thực tập viên ở Quỹ Prudential tại Việt Nam, rồi Quản lý Đầu tư Bất động sản Prudential tại Singapore. Đó là quãng thời gian My biết niềm đam mê thực sự của mình là quản lý quỹ. My chọn làm cho nhiều quỹ khác nhau để học hỏi thêm về nhiều kênh đầu tư từ thị trường bất động sản đến thị trường niêm yết, quỹ đầu cơ và giờ là đầu tư mạo hiểm.
3 năm trước, My chọn rời thị trường niêm yết để làm đầu tư mạo hiểm ở thị trường tư nhân. Một trong những lý do chính cho quyết định đó là cô thích được sử dụng kiến thức của mình, tận tay giúp đỡ nhà khởi nghiệp và cùng họ dẫn dắt công ty đến điểm cuối cùng.
Sự giống nhau giữa hai việc này là My đều tìm kiếm công ty đầu tư lâu dài. Do đó, My cần làm phân tích thị trường, hiểu điểm mạnh của công ty, vị thế so với những đối thủ khác để có thể sinh lời cho nhà đầu tư.
Sự khác nhau lớn nhất là các công ty trên sàn có nhiều thông tin và chỉ số để phân tích, trong khi các công ty khởi nghiệp thì ngược lại, tuổi đời còn trẻ, thông tin rất ít. Do đó, đối với công ty khởi nghiệp, My cần phải kết hợp cả yếu tố nghệ thuật và khoa học, phân tích cả các yếu tố định tính và định lượng để đưa ra quyết định hợp lý nhất cho quỹ.
Để thuyết phục nhà đầu tư bỏ vốn vào quỹ, My cần phân tích cho họ hiểu được lợi nhuận và rủi ro của đầu tư mạo hiểm và những thế mạnh của quỹ để có thể tăng lợi nhuận trong khi vẫn kiểm soát rủi ro tốt.
My không bao giờ chọn rót một khoản quá lớn vào một công ty trong lần đầu tiên. My coi khoản vốn ban đầu chỉ là cơ hội giúp quỹ đầu tư và founder được làm việc sâu với nhau. Chỉ khi được đứng ở góc nhìn bên trong như thế, cô mới có cơ hội hiểu rõ nội tình hoặc những rắc rối mà doanh nghiệp đang vướng phải. Cách làm này cũng giúp founder có động lực hoàn thành mục tiêu do quỹ đề ra để có thể nhận được những khoản vốn tiếp theo từ quỹ.
2.
Ngoài thử thách đáng kể về kiếm việc làm giai đoạn gần tốt nghiệp tại Mỹ vì là sinh viên Việt Nam, My còn phải đối mặt với áp lực của một phụ nữ châu Á dám bước vào lĩnh vực đầu tư tài chính, nơi tỷ lệ cạnh tranh cao.
“Tôi luôn thích thử thách bản thân mình để sau đó tận hưởng cảm giác tự hào khi mình đã đạt được điều đặt ra và trưởng thành, hoàn thiện hơn”, My nói.
My giờ đây đã là một người có bằng cấp cao, kinh nghiệm chuyên làm về quỹ, biết cách quản lý, phân bố tài sản và tạo danh mục đầu tư… Điều đó giúp My nuôi dưỡng sự tự tin để bước lên thành công cao hơn nữa. Mục tiêu chinh phục tiếp theo của My là mở rộng mạng lưới của Fuel VC ở châu Âu và Nam Mỹ như hiện nay và còn có thể vươn tới thị trường châu Á, trong đó có Việt Nam. Đó là cách để My có thêm nguồn lực hỗ trợ start-up ở Việt Nam.
Để đạt điều đó, My cần làm thật tốt quỹ đầu tiên của Fuel VC và giúp nhiều công ty khởi nghiệp có thể thoái vốn hay trở thành kỳ lân niêm yết trên thị trường Nasdaq Mỹ. Sau đó, My cần lên kế hoạch để Fuel VC có thêm nhiều quỹ đa dạng khác đầu tư vào thị trường mới nổi có tiềm năng phát triển lớn như Đông Nam Á...
Mỹ là thị trường cho phép giới đầu tư tài chính kiếm tiền từ tiền. Điều đó đúng, nhưng không phải là lý do để My quyết định ở lại đây. Mỹ là một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới và là nước đứng đầu về ngành tài chính. Hệ sinh thái khởi nghiệp ở Mỹ rất phát triển, nơi đã xây dựng nhiều công nghệ kỹ thuật mới và tạo ra nhiều công ty kỳ lân. Do đó, Mỹ luôn thu hút nhiều nhà đầu tư lẫn nhà khởi nghiệp đến vùng đất hứa này.
Làm việc ở đây, My có cơ hội tạo mối quan hệ rộng rãi với nhà đầu tư đến Nam Mỹ và châu Âu. My làm việc với nhiều đối tác và học hỏi họ cách huy động vốn, cách đàm phán và dùng kỹ thuật tài chính để đưa ra những thoả thuận thu về lợi nhuận nhiều nhưng kiểm soát được rủi ro.
Hơn nữa, những nhà khởi nghiệp My đang cùng làm việc đều có trình độ vượt bậc về công nghệ và có khả năng dẫn dắt công ty phát triển trên toàn thế giới. Làm việc cùng họ, My có cơ hội tiếp xúc với những công nghệ tiên tiến và cùng họ tạo ra những sản phẩm mang tính ảnh hưởng lớn. Sau đó, My có thể chắt lọc những công nghệ nào thích hợp với thị trường Việt Nam để mang về, những nhà đầu tư nào có hứng thú đầu tư vào thị trường Việt Nam để kêu gọi.
TS. Vũ Duy Thức, đồng sáng lập của rất nhiều start-up công nghệ đình đám tại Thung lũng Silicon (Mỹ) như Katango, Tappy, OhmniLabs cho rằng, My là một trong số ít nhà đầu tư mạo hiểm có tên tuổi tại Mỹ là người Việt, đặc biệt với một phụ nữ.
“Khi đàm phán đầu tư, cô ấy nắm bắt và hiểu tình hình rất nhanh và có thể xoáy vào những vấn đề về tài chính quan trọng. Đây là một lợi thế rất lớn không chỉ ở trên bàn đàm phán, mà còn trong việc quyết định đầu tư đúng đắn hay không và việc hỗ trợ các công ty một cách hiệu quả sau khi đầu tư”, TS. Vũ Duy Thức cho biết.
Năm 2019, Công ty Ohmnilabs của TS. Vũ Duy Thức cũng được Fuel VC rót vốn. Với My, đây là khoản đầu tư vào một điển hình của trí tuệ Việt đang rất thành công tại Mỹ... cũng như một số sản phẩm khác của người Việt. Sự kết hợp giữa một nhà đầu tư và một nhà khởi nghiệp đều là người Việt trên đất Mỹ là một điều vô cùng ý nghĩa với cô.
Điều quan trọng nhất là cả My và TS. Vũ Duy Thức sau khi đã lăn lộn nhiều năm ở xứ người, đều muốn được tận dụng điều mình học hỏi và cất công xây dựng để phần nào đóng góp cho nước nhà. Và hiện giờ, tất cả mọi thứ sẽ tuỳ thuộc vào thời gian để cả hai có thể cùng làm điều đó một cách hiệu quả nhất.
3.
“Tích tiểu thành đại” đối với My quả là không sai. Những gì cô có hôm nay được “tích cóp” rất nhiều từ những kỹ năng lúc còn ở Việt Nam nói chung, cũng như lúc còn hoạt động nghệ thuật nói riêng. Chẳng hạn, nhờ đi hát cùng nhóm nhạc TymyTy những năm 2000, My có được sự tự tin giao tiếp trước đám đông, để giờ đây không “ngán” bất cứ cuộc họp nào với các đối tác và nhà đầu tư.
Bên cạnh đó, để có thể vừa đi hát, vừa trở thành học sinh giỏi suốt thời phổ thông, My học được cách sắp xếp, cân bằng cuộc sống. Từ rất sớm, cô đã biết tranh thủ thời gian và học cách lên kế hoạch ngắn hạn, dài hạn cho mọi việc.
Trong cuộc sống, mỗi người đều được trao những cơ hội nhất định để thể hiện bản thân. My không bỏ qua bất kỳ cơ hội nào vì không ai kiểm soát được các cơ hội đến đi trong cuộc sống. Nếu không đủ khả năng nhận ra hay đón nhận, thì cơ hội sẽ trôi qua nhanh chóng và người thiệt là bản thân mình.
Là một phụ nữ gốc Á hiếm hoi làm trong ngành đầu tư mạo hiểm, My không tránh khỏi có những cuộc họp, đàm phán, hay huy động vốn mà cô là phụ nữ duy nhất. Nhưng My chưa bao giờ xem đó là điều bất lợi. Ngược lại, sự khác biệt về giới tính và văn hóa luôn giúp My có cái nhìn mới mẻ và đóng góp những ý kiến độc đáo hơn so với số đông nam giới.
Gần đây, My đã kết nối với các nhà khởi nghiệp ở Việt Nam. Một trong những lý do khiến Fuel VC còn e dè rót vốn vào công ty ở Việt Nam vì các nhà đầu tư kỳ vọng sẽ nhìn thấy khả năng của công ty có thể phát triển mạnh, mở rộng ra những thị trường lân cận và thoái vốn dễ dàng hơn nữa.
“Rất khó có thể nâng giá trị vốn hóa của một công ty khi doanh thu trì trệ và nếu công ty chỉ có một thị trường nhỏ để vận hành, thì sẽ khó hơn trong đẩy mạnh phát triển”, My nói.
So với Mỹ, hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam còn rất non trẻ và chưa thu hút được nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm lớn trên phạm vi toàn cầu. My muốn tích góp kinh nghiệm cho bản thân trong việc hỗ trợ nhà khởi nghiệp, xây dựng mối quan hệ với nhà đầu tư bên Mỹ và thiết lập một hệ thống tìm nguồn cung ứng vào cơ hội đầu tư trên toàn cầu. Khi đó mới là thời điểm cô sẵn sàng gây dựng những cơ hội cho thị trường Việt Nam.