Một ngày nọ, Khổng Tử đến thăm Khổng Miệt. Trên đường đi, ông chứng kiến nhiều cánh đồng bị bỏ hoang, cỏ dại phủ kín. Người nông dân lo lắng, thất vọng nhưng lại nhàn rỗi không làm việc mặc dù thời điểm này đang là mùa xuân, cây cối đơm hoa trổ quả.
Thấy lạ, Khổng Tử bèn hỏi một trong những người nông dân:
-Tại sao mọi người không ai lo việc cấy cày?
Người nông dân trả lời:
- Bởi vì năm ngoái chúng tôi không đóng đủ tiền thuế, nên năm nay bị cấm làm ruộng.
Khổng Tử nghe thấy mà xót xa cho những người nông dân đang tuyệt vọng.
Khi Khổng Tử gặp Khổng Miệt, ông hỏi:
- Con nghĩ con đã được và mất những gì từ khi trở thành quan huyện?
Khổng Miệt thưa:
- Con không đạt được điều gì mà lại mất rất nhiều. Nhà vua lệnh cho con phải làm nhiều việc quá đến nỗi con thường không có thời gian để đọc sách và rèn luyện bản thân. Bổng lộc của con lại quá thấp không thể chu cấp đầy đủ cho gia đình, cho nên con không có gì để trợ giúp họ hàng thân quyến, điều này khiến mối quan hệ trong gia tộc trở nên xa cách. Cuối cùng, công việc khẩn trương cấp bách, con không có thời gian để thăm người ốm, thế nên mà bạn bè, gia đình xích mích, tranh cãi.
Nghe lời than phiền của học trò, Khổng Tử chỉ dạy:
- Người xưa dạy rằng, đã làm quan phụ mẫu thì phải dùng tấm lòng nhân hậu và yêu thương để đối đãi với dân; cân nhắc cẩn thận khi trừng phạt một ai đó. Nếu một vị quan chỉ biết dùng luật để chỉ đạo người khác, dùng hình phạt để cưỡng ép dân chúng, thì dân chúng ắt sẽ nghĩ ra trăm phương nghìn kế để tránh né mà không bao giờ nhận ra tội lỗi hay cảm thấy xấu hổ. Nếu quan viên biết cai quản bằng đức hạnh, dùng lễ nghi để giáo huấn dân chúng, thì dân ắt biết xấu hổ khi làm điều sai trái, biết nỗ lực làm người tốt, do đó cần tránh hình phạt tàn bạo. Nên biết rằng tấm lòng bao dung, rộng lượng tự khiến người hiểu lý lẽ mà tuân phục.
Khi Khổng Tử đến gặp Mật Tử Tiện, ông trông thấy mọi thứ diễn ra rất như ý; người dân giàu có, trung thực và lễ phép. Khổng Tử hỏi Mật Tử Tiện câu hỏi tương tự:
- Con nghĩ con đã được và mất những gì từ khi trở thành quan huyện?
Mật Tử Tiện thưa:
- Con không mất gì mà lại đạt được rất nhiều. Mặc dù trăm công nghìn việc, con vẫn không quên trau dồi Kinh thư Thánh Hiền để rèn luyện và chỉ đạo bản thân, qua đó mà học được cách cai quản dân chúng. Mặc dù bổng lộc không nhiều, nhưng con luôn cảm thấy đủ để chu cấp cho thân nhân, điều này khiến chúng con gần gũi hơn. Cuối cùng, mặc dù công việc khẩn trương cấp bách, con không bao giờ quên thăm người ốm và dành thời gian chăm sóc mọi người, vì vậy tất cả mọi người xung quanh đều hỗ trợ công việc của con.
Sau đó, cả hai nghe thấy âm thanh du dương bên ngoài; một thiếu nữ đang ngâm thơ khuyến khích mọi người chăm chỉ và tu dưỡng tâm tính. Khổng Tử mỉm cười và hỏi Mật Tử Tiện:
- Con cũng dùng âm nhạc để giáo huấn người dân trở nên tốt hơn sao? Điều đó rất tốt. Nhưng làm thế nào mà con khiến mọi người trở sống với nhau hòa thuận?
Mật Tử Tiện thưa:
- Thầy đã dạy con phải yêu thương người khác, con chỉ vận dụng nó vào cuộc sống của mình. Con cư xử với người lớn tuổi như phụ mẫu và đối đãi với trẻ nhỏ như con cháu trong nhà. Con gắng để giảm gánh nặng cho dân và giúp đỡ người nghèo. . . Con trọng dụng người tài, khiêm tốn hỏi những bậc cao minh hơn để giúp việc quản dân ngày càng tốt.
Nghe những lời này, Khổng Tử đáp:
- Con là người thẳng thắn, trung thực; biết giáo huấn dân bằng đức hạnh, biết chỉ đạo dân bằng sự nhân hậu. Con sẽ được phúc báo và được người người tuân phục, ủng hộ.
Khổng Tử nghe nói khen rằng:
- Tử Tiện thực là người quân tử.
(Gia Ngữ)
Lời bàn :
Hai đoạn nầy bày ra hai cái cảnh phản đối lại hẳn với nhau. Cũng là làm quan, mà một đàng "mất" một đàng "được" khác nhau chẳng qua là chỉ do tự mình cả, chớ không phải nghề làm quan bó buộc mình phải như thế. Đức Khổng Tử khen người "được" là quân tử, thì tất bỉ người "mất" là tiểu nhân. Ôi! làm quan tuy là bận việc, tuy là ít lương, tuy là hẹp thời giờ, mà vẫn học hành cho rộng thêm trí thức mà vẫn chu cấp được cả cho bà con, mà vẫn ân cần cả với chúng bạn, thì cũng đáng phục là ông quan quân tử thật.
|
Staka một trong những thương hiệu hàng đầu trong lĩnh vực cung cấp kim khí, ngũ kim, điện máy, dụng cụ cầm tay tại Việt Nam. Trải qua hơn 10 năm phát triển dưới sự dẫn dắt của CEO Đinh Quốc Tuấn, Staka đã phát triển hệ thống phân phối rộng khắp ba miền với hơn 1000 đại lý, nhà phân phối trên toàn quốc. Với mục tiêu mang đến những sản phẩm chất lượng, công cụ hữu ích nhất và góp phần vào sự phát triển ngành công nghiệp - xây dựng Việt Nam.
Sáng ngày 20/04/2024, Công Ty Cổ Phần Ô Tô JAC Việt Nam đã vinh dự nhận giải thưởng “Thương hiệu dẫn đầu Việt Nam 2024” do Viện Nghiên cứu Kinh tế Châu á kết hợp với Liên hiệp Khoa học Phát triển Doanh nghiệp Việt Nam. Chương trình vinh danh được tổ chức tại Nhà hát Bến Thành và phát sóng trực tiếp trên HTV – Đài truyền hình thành phố Hồ Chí Minh.
Trong bối cảnh, các đối tượng lừa đảo trên không gian mạng ngày càng tinh vi, Google mới đây đã đưa các mẹo giúp người dùng hạn chế rủi ro.
Sáng ngày 26/03/2024, UBND quận Bình Tân Tp Hồ Chí Minh tổ chức Hội nghị Tổng kết phong trào thi đua yêu nước năm 2023, phát động phong trào thi đua yêu nước năm 2024 và triển khai 50 chương trình, công trình, dự án thi đua tiêu biểu chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) trên địa bàn quận Bình Tân.
Tạp chí Mỹ MotorTrend vinh danh 50 tên tuổi ảnh hưởng nhất ngành ôtô thế giới, với tỷ phú Phạm Nhật Vượng thứ 47, Elon Musk thứ 50.
Mức độ đãi ngộ thuộc nhóm cao so với thị trường song sức hút thật sự của Vinamilk đến từ việc người lao động được trao cơ hội phát huy hết tiềm năng, theo lãnh đạo Vinamilk.
Liễu đại gia vốn là một nữ thương gia có tiếng trong việc buôn bán đa ngành liên quốc gia. Ở tuổi 46, Liễu đại gia nắm trong tay khối tài sản khổng lồ và sau những thành công kinh doanh, dường như ...
Đời người có rất nhiều chuyện, ở chỗ u minh đã tự có sắp đặt, một việc là phúc hay là họa thường không giống như biểu hiện bề ngoài và cũng không thể dễ dàng nhận định.
Để phòng trường hợp chiến tranh hạt nhân hay thảm họa xảy ra, Mỹ đã chế tạo ra máy bay "ngày tận thế", được trang bị đầy đủ để chính phủ Mỹ có thể duy trì hoạt động.
Liễu đại gia vốn là một nữ thương gia có tiếng trong việc buôn bán đa ngành liên quốc gia. Ở tuổi 46, Liễu đại gia nắm trong tay khối tài sản khổng lồ và sau những thành công kinh doanh, dường như ...
Đời người có rất nhiều chuyện, ở chỗ u minh đã tự có sắp đặt, một việc là phúc hay là họa thường không giống như biểu hiện bề ngoài và cũng không thể dễ dàng nhận định.
Để phòng trường hợp chiến tranh hạt nhân hay thảm họa xảy ra, Mỹ đã chế tạo ra máy bay "ngày tận thế", được trang bị đầy đủ để chính phủ Mỹ có thể duy trì hoạt động.
Trong quý I/2016, Thái Lan vượt qua Hàn Quốc, Trung Quốc trở thành thị trường dẫn đầu cung cấp ô tô cho Việt Nam với hơn 7.800 chiếc, tăng 64,5%.
Công nghệ an toàn cho xe hơi ngày nay không chỉ tập trung vào việc bảo vệ người lái và người ngồi trong xe khi xảy ra va chạm, mà còn giúp ngăn ngừa va chạm; đồng thời giúp tài xế tập trung hơn, lái ...