Thứ tư, ngày 2 tháng 7 năm 2025

Câu chuyện văn hoá

Thứ tư, 15/06/2022 - 09:32

Nhiều chuyên gia phản đối từ điển định nghĩa 'nhà báo là ăn bám'

Các chuyên gia phản đối cách dịch nghĩa từ 'nhà báo' trong cuốn 'Từ điển từ ngữ Nam Bộ' do TS Huỳnh Công Tín biên soạn.

Cuốn "Từ điển từ ngữ Nam Bộ" của tác giả Huỳnh Công Tín nêu định nghĩa "nhà báo" là những người không có công ăn việc làm, thất nghiệp, đang ăn bám vào gia đình khiến nhiều người bất ngờ.

"Đây không phải ngôn ngữ địa phương mà chỉ là cách nói đùa hoặc từ ngữ hiện đại của người địa phương, sau đó được lan truyền và trở nên phổ biến", PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt, Viện trưởng Viện Ngôn ngữ và Văn hóa phương Đông nói.

Ở miền Bắc, người dân cũng có cách nói tương tự như "ăn bám", "ăn báo cô" - tức chỉ những người không việc làm, nhàn rỗi thất nghiệp. Tuy nhiên, đây chỉ là cách nói đùa thông dụng ở địa phương, không phải văn hóa hay từ ngữ đặc trưng đại diện cho văn hóa địa phương.

Nhiều chuyên gia phản đối từ điển định nghĩa 'nhà báo là ăn bám'

Từ "nhà báo" được dịch nghĩa trong cuốn "Từ điển từ ngữ Nam Bộ".

"Tác giả sách này chưa phân biệt được giữa cách nói thông dụng ở địa phương và ngôn ngữ đặc trưng vùng miền, địa phương. Ngôn ngữ địa phương có hệ quy chiếu, tiêu chuẩn riêng để phân biệt với những từ ngữ thông dụng, nói đùa", vị chuyên gia nói.

Mặt khác, GS Đạt cũng cho rằng, "nhà báo" là từ dành cho các phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên... làm nhiệm vụ sản xuất các sản phẩm báo chí phục vụ công chúng. "Tác giả Huỳnh Công Tín - chủ biên sách, cần giải nghĩa rõ từ ngữ, tránh tạo ra hiệu ứng xấu đến nghề nghiệp của những người làm công tác báo chí".

Thầy Phan Thế Hoài, giáo viên dạy Văn ở TP.HCM bày tỏ, không có cơ sở để khẳng định trong lời ăn tiếng nói hàng ngày, người Nam Bộ thường sử dụng từ “nhà báo” theo nghĩa “thất nghiệp, ăn bám, báo cha, báo mẹ”. Cách nói này chỉ xuất hiện ở một số ngữ cảnh hẹp, mang tính trêu đùa, giải trí là chủ yếu.

Ví dụ, người A hỏi: Thời gian qua anh/chị làm gì? Người B trả lời: Tôi làm nhà báo. Từ “nhà báo” trong câu này phải được đặt trong ngữ cảnh A và B là bạn học của nhau, đã tốt nghiệp đại học, nhưng B chưa xin được việc làm. Dĩ nhiên câu nói này chỉ có A và B hiểu, người ngoài không hiểu theo nghĩa “thất nghiệp”, “ăn bám”,…

"Nghĩa bóng về “nhà báo” với nghĩa tiêu cực như vậy không phù hợp để đưa vào từ điển. Từ “nhà báo” là người chuyên làm nghề viết báo (theo Từ điển Tiếng Việt do Hoàng Phê biên soạn), chứ không có nghĩa chuyển chỉ người “thất nghiệp, ăn bám, báo cha, báo mẹ”, ông Hoài nói.

Ông cũng cho rằng, từ “nhà báo” không có trong phương ngữ Nam Bộ, mà chỉ xuất hiện trong một ngữ cảnh hẹp, mang tính trêu đùa, giải trí là chủ yếu. Phương ngữ là hệ thống ngôn ngữ được dùng cho một tập hợp người nhất định trong xã hội. Ngoài ra, về bản chất “nhà báo” là người hoạt động báo chí được cấp thẻ nhà báo theo quy định của Luật Báo chí năm 2016.

Tác giả giải thích dùng từ với nghĩa bóng, không chỉ những người làm nghề báo mà là câu nói trong lời ăn tiếng nói hằng ngày, theo ông Hoài là không thuyết phục về chuyên môn. Cuốn từ điển này cần chỉnh sửa ở lần tái bản hoặc thu hồi, tiêu hủy, vị này đề xuất.

Từ điển "Từ ngữ Nam Bộ" do Nhà xuất bản Khoa học Xã hội xuất bản năm 2007 với 1.392 trang (trái) và năm 2009, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia in lại với 1.472 trang (phải).

Chia sẻ với báo chí, TS Huỳnh Công Tín chủ biên sách "Từ điển từ ngữ Nam Bộ" cho biết, sách đã được xuất bản từ lâu. Ông bất ngờ khi mọi người lại quan tâm đến cuốn từ điển này. Đây là từ điển về từ ngữ Nam Bộ dùng trong lời nói của người dân Nam Bộ chứ không phải từ ngữ trong từ điển Tiếng Việt. Trong lời chú giải có để (nb) tức "nghĩa bóng", nên từ "nhà báo" không phải chỉ những người đi làm báo mà nói về những người thất nghiệp.

"Khi học ra trường hay bị hỏi làm nghề gì thì người Nam Bộ hay nói vui "làm nhà báo", ý nói "tôi còn thất nghiệp, ăn bám gia đình, chưa có công ăn việc làm, còn phụ thuộc vào người khác", chứ không phải "nhà báo" chỉ những người làm nghiệp vụ báo chí. Những người thắc mắc họ không hiểu và không đặt trong ngữ cảnh nào hết. Muốn hiểu kỹ thì nên đọc lời dẫn của quyển từ điển này", TS Huỳnh Công Tín nói.

Hà Cường

Nguồn tin : vtcnews

Theo dõi Tin tức qua FB, G+:

Thích và chia sẻ bài này trên:

[ Quay lại ]

nhà báo , Từ điển , từ ngữ Nam Bộ , phóng viên , biên tập viên , kỹ thuật viên

Gia đình đại trí thức được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam vinh danh

Đại đức Thích Nhuận Đức quỳ, đọc thư sám hối chư tăng và xin lỗi đồng bào Khmer

Giáo hoàng Francis rửa, hôn chân tù nhân nữ

Hoa hậu Ý Nhi xin lỗi khán giả, rời showbiz lên đường du học Úc

Không phải ai 'nổi trên mạng' cũng có thể thành diễn giả trước giới trẻ

Son Heung Min bị kỳ thị ở Anh

Vua Hàm Nghi bị giặc phát giác thân phận vì thầy cũ đến thăm

Thờ tứ phủ - Tứ Phủ gồm những vị thần nào?

7 quả lê và lòng tự tôn của người nghèo

Đơn vị tổ chức Hoa hậu Hòa bình Việt Nam 2022 bị phạt 55 triệu đồng

Mù Phật pháp, phóng sinh thành sát sinh

Lợi ích của những cái ôm

Nhiều chuyên gia phản đối từ điển định nghĩa 'nhà báo là ăn bám'

10 cách thổi bay cơn tức giận

Ngài chơi với ai mà không biết một áng văn nào của nước Việt ?

Tin doanh nghiệp

Fanstar - Thương hiệu Xuất sắc Châu Á 2025

Ngày 28/06/2025 vừa qua, tại Nhà Hát Bến Thành – Thành phố Hồ Chí Minh, Fanstar đã vinh dự đón nhận danh hiệu Thương hiệu Xuất sắc Châu Á 2025 do Viện Nghiên cứu Kinh tế Châu Á trao tặng. Sự công nhận này phản ánh sự cống hiến không ngừng của Fanstar trong việc nâng tầm chất lượng dịch vụ, tạo nên những sự kiện ấn tượng và để lại dấu ấn tốt đẹp trong tâm trí khách hàng. Giải thưởng này là một sự khích lệ cho uy tín của Fanstar trong lĩnh vực sự kiện.

Hạnh Tâm An - Hành Trình Hơn Một Thập Kỷ Kiến Tạo Giá Trị Từ Sâm Ngọc Linh

Công ty TNHH Thương Mại Vạn Đức Thịnh được sáng lập và điều hành bởi doanh nhân Bạch Ngọc Bích, là đơn vị tiên phong trong lĩnh vực kinh doanh các dòng sản phẩm từ sâm ngọc linh. Với tầm nhìn chiến lược và sứ mệnh nâng cao sức khỏe cộng đồng, Vạn Đức Thịnh đã và đang phát triển đa dạng các dòng sản phẩm chủ đạo như Sâm Ngọc Linh Hạnh Tâm An, Yến Sào Vạn Đức Thịnh, Trà thảo dược cùng nhiều loại thảo dược quý khác.

Thương hiệu Viên Kê Bê Tông Sỹ Bẩy – Uy tín, chất lượng làm nên thành công!

Ông Nguyễn Văn Sỹ- CEO Công Ty Cổ Phần Sỹ Bẩy, chia sẻ về hành trình khởi nghiệp cùng những thành tựu mà Viên kê bê tông Sỹ Bẩy đã đạt được sau 10 năm nỗ lực không ngừng nghỉ!

VietinBank eFAST: Trợ lý tài chính thông minh cho doanh nghiệp trên nền tảng công nghệ hiện đại

Hệ thống VietinBank eFAST, được vinh danh là "Ngân hàng số dành cho KHDN tốt nhất Việt Nam 2024", không chỉ tích hợp đầy đủ dịch vụ ngân hàng thiết yếu mà còn nổi bật với khả năng giải ngân online, bảo lãnh online tiên phong. Nền tảng này ứng dụng AI, Big Data, Machine Learning, hỗ trợ giao dịch ngoại tệ 24/7 và đảm bảo bảo mật chuẩn quốc tế, hướng tới một hệ sinh thái số đồng bộ cho doanh nghiệp.

BoxHome – Xây Tổ Ấm Bền Vững, Kiến Tạo Niềm Tin

Trong thời đại mà “ngôi nhà” không chỉ đơn thuần là nơi che mưa nắng, mà còn là không gian thể hiện phong cách sống và giá trị tinh thần, BoxHome – thương hiệu thuộc Công ty TNHH Thương mại và Xây dựng Phương Ly – đã và đang trở thành người bạn đồng hành đáng tin cậy của hàng trăm gia đình và doanh nghiệp trên khắp cả nước.

XÂY DỰNG THƯƠNG HIỆU

Hợp tác quốc tế giữa Viện Dinh dưỡng Quốc gia (NIN) và Viện Sức khỏe Nutrilite (NHI)

Vào 17/2/2025 vừa qua, tại Ada, Michigan, Mỹ tập đoàn Amway – Thương hiệu hàng đầu về chăm sóc sức khỏe giúp mọi người có cuộc sống tốt đẹp hơn khỏe mạnh hơn - công bố hợp tác quốc tế giữa Viện Dinh dưỡng Quốc gia (NIN) và Viện Sức khỏe Nutrilite (NHI). Hai bên chính thức ký kết thỏa thuận hợp tác chiến lược tại trụ sở Tập đoàn Amway (Michigan, Mỹ). Sự kiện này đánh dấu bước tiến bản lề của Amway trong việc nâng cao chất lượng nghiên cứu dinh dưỡng, thúc đẩy trao đổi chuyên môn và tìm ra các giải pháp tối ưu nhằm cải thiện sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là tại Việt Nam.

Đọc nhiều nhất
Phản hồi nhiều

Chị Liễu Hà Tĩnh: Kiếm ngàn tỷ nước ngoài, về chơi showbiz

Liễu đại gia vốn là một nữ thương gia có tiếng trong việc buôn bán đa ngành liên quốc gia. Ở tuổi 46, Liễu đại gia nắm trong tay khối tài sản khổng lồ và sau những thành công kinh doanh, dường như ...

Là họa hay là phúc?

Đời người có rất nhiều chuyện, ở chỗ u minh đã tự có sắp đặt, một việc là phúc hay là họa thường không giống như biểu hiện bề ngoài và cũng không thể dễ dàng nhận định.

Bí ẩn chuyên cơ ''ngày tận thế'' của Tổng thống Mỹ

Để phòng trường hợp chiến tranh hạt nhân hay thảm họa xảy ra, Mỹ đã chế tạo ra máy bay "ngày tận thế", được trang bị đầy đủ để chính phủ Mỹ có thể duy trì hoạt động.

Chị Liễu Hà Tĩnh: Kiếm ngàn tỷ nước ngoài, về chơi showbiz

Là họa hay là phúc?

Bí ẩn chuyên cơ ''ngày tận thế'' của Tổng thống Mỹ

Saigonlube được vinh danh “Thương Hiệu Mạnh Quốc Gia 2023”

Vừa qua tại TP. Hồ Chí Minh đã diễn ra Lễ Công Bố “Thương Hiệu Mạnh Quốc Gia 2023”, là một sự kiện đánh dấu những nỗ lực đóng góp của doanh nghiệp, thương hiệu uy tín, chất lượng cao trên thị trường. ...

Ô tô từ Thái Lan vọt lên dẫn đầu xe nhập khẩu về Việt Nam