Thứ sáu, ngày 3 tháng 6 năm 2022

Câu chuyện văn hoá

Thứ tư, 15/06/2022 - 09:32

Nhiều chuyên gia phản đối từ điển định nghĩa 'nhà báo là ăn bám'

Các chuyên gia phản đối cách dịch nghĩa từ 'nhà báo' trong cuốn 'Từ điển từ ngữ Nam Bộ' do TS Huỳnh Công Tín biên soạn.

Cuốn "Từ điển từ ngữ Nam Bộ" của tác giả Huỳnh Công Tín nêu định nghĩa "nhà báo" là những người không có công ăn việc làm, thất nghiệp, đang ăn bám vào gia đình khiến nhiều người bất ngờ.

"Đây không phải ngôn ngữ địa phương mà chỉ là cách nói đùa hoặc từ ngữ hiện đại của người địa phương, sau đó được lan truyền và trở nên phổ biến", PGS.TS Nguyễn Hữu Đạt, Viện trưởng Viện Ngôn ngữ và Văn hóa phương Đông nói.

Ở miền Bắc, người dân cũng có cách nói tương tự như "ăn bám", "ăn báo cô" - tức chỉ những người không việc làm, nhàn rỗi thất nghiệp. Tuy nhiên, đây chỉ là cách nói đùa thông dụng ở địa phương, không phải văn hóa hay từ ngữ đặc trưng đại diện cho văn hóa địa phương.

Nhiều chuyên gia phản đối từ điển định nghĩa 'nhà báo là ăn bám'

Từ "nhà báo" được dịch nghĩa trong cuốn "Từ điển từ ngữ Nam Bộ".

"Tác giả sách này chưa phân biệt được giữa cách nói thông dụng ở địa phương và ngôn ngữ đặc trưng vùng miền, địa phương. Ngôn ngữ địa phương có hệ quy chiếu, tiêu chuẩn riêng để phân biệt với những từ ngữ thông dụng, nói đùa", vị chuyên gia nói.

Mặt khác, GS Đạt cũng cho rằng, "nhà báo" là từ dành cho các phóng viên, biên tập viên, kỹ thuật viên... làm nhiệm vụ sản xuất các sản phẩm báo chí phục vụ công chúng. "Tác giả Huỳnh Công Tín - chủ biên sách, cần giải nghĩa rõ từ ngữ, tránh tạo ra hiệu ứng xấu đến nghề nghiệp của những người làm công tác báo chí".

Thầy Phan Thế Hoài, giáo viên dạy Văn ở TP.HCM bày tỏ, không có cơ sở để khẳng định trong lời ăn tiếng nói hàng ngày, người Nam Bộ thường sử dụng từ “nhà báo” theo nghĩa “thất nghiệp, ăn bám, báo cha, báo mẹ”. Cách nói này chỉ xuất hiện ở một số ngữ cảnh hẹp, mang tính trêu đùa, giải trí là chủ yếu.

Ví dụ, người A hỏi: Thời gian qua anh/chị làm gì? Người B trả lời: Tôi làm nhà báo. Từ “nhà báo” trong câu này phải được đặt trong ngữ cảnh A và B là bạn học của nhau, đã tốt nghiệp đại học, nhưng B chưa xin được việc làm. Dĩ nhiên câu nói này chỉ có A và B hiểu, người ngoài không hiểu theo nghĩa “thất nghiệp”, “ăn bám”,…

"Nghĩa bóng về “nhà báo” với nghĩa tiêu cực như vậy không phù hợp để đưa vào từ điển. Từ “nhà báo” là người chuyên làm nghề viết báo (theo Từ điển Tiếng Việt do Hoàng Phê biên soạn), chứ không có nghĩa chuyển chỉ người “thất nghiệp, ăn bám, báo cha, báo mẹ”, ông Hoài nói.

Ông cũng cho rằng, từ “nhà báo” không có trong phương ngữ Nam Bộ, mà chỉ xuất hiện trong một ngữ cảnh hẹp, mang tính trêu đùa, giải trí là chủ yếu. Phương ngữ là hệ thống ngôn ngữ được dùng cho một tập hợp người nhất định trong xã hội. Ngoài ra, về bản chất “nhà báo” là người hoạt động báo chí được cấp thẻ nhà báo theo quy định của Luật Báo chí năm 2016.

Tác giả giải thích dùng từ với nghĩa bóng, không chỉ những người làm nghề báo mà là câu nói trong lời ăn tiếng nói hằng ngày, theo ông Hoài là không thuyết phục về chuyên môn. Cuốn từ điển này cần chỉnh sửa ở lần tái bản hoặc thu hồi, tiêu hủy, vị này đề xuất.

Từ điển "Từ ngữ Nam Bộ" do Nhà xuất bản Khoa học Xã hội xuất bản năm 2007 với 1.392 trang (trái) và năm 2009, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia in lại với 1.472 trang (phải).

Chia sẻ với báo chí, TS Huỳnh Công Tín chủ biên sách "Từ điển từ ngữ Nam Bộ" cho biết, sách đã được xuất bản từ lâu. Ông bất ngờ khi mọi người lại quan tâm đến cuốn từ điển này. Đây là từ điển về từ ngữ Nam Bộ dùng trong lời nói của người dân Nam Bộ chứ không phải từ ngữ trong từ điển Tiếng Việt. Trong lời chú giải có để (nb) tức "nghĩa bóng", nên từ "nhà báo" không phải chỉ những người đi làm báo mà nói về những người thất nghiệp.

"Khi học ra trường hay bị hỏi làm nghề gì thì người Nam Bộ hay nói vui "làm nhà báo", ý nói "tôi còn thất nghiệp, ăn bám gia đình, chưa có công ăn việc làm, còn phụ thuộc vào người khác", chứ không phải "nhà báo" chỉ những người làm nghiệp vụ báo chí. Những người thắc mắc họ không hiểu và không đặt trong ngữ cảnh nào hết. Muốn hiểu kỹ thì nên đọc lời dẫn của quyển từ điển này", TS Huỳnh Công Tín nói.

Hà Cường

Nguồn tin : vtcnews

Theo dõi Tin tức qua FB, G+:

Thích và chia sẻ bài này trên:

[ Quay lại ]

nhà báo , Từ điển , từ ngữ Nam Bộ , phóng viên , biên tập viên , kỹ thuật viên

Nhiều chuyên gia phản đối từ điển định nghĩa 'nhà báo là ăn bám'

10 cách thổi bay cơn tức giận

Ngài chơi với ai mà không biết một áng văn nào của nước Việt ?

Cắt tóc miễn phí ở Sài Gòn: Hành trang tử tế của những kẻ mộng mơ

Rác trên thực địa và rác từ ý thức

Đại sứ Nhật Bản đến gia đình bé gái người Việt bị sát hại nói lời xin lỗi

Ơn đầu tiên là ơn đất nước

Tổng thống Mỹ Abraham Lincoln đã làm gì khi bị sỉ nhục?

Người Nhật không thích được khen khi làm tốt

Nhà sưu tập Vũ Xuân Chung bị kiện

Khoan dung Hồ Chí Minh - Sự kết tinh giá trị văn hóa dân tộc và thời đại

Dâng sao giải hạn đã ở mức tệ đoan

Những lý do khiến mọi người xa lánh bạn

Mười sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch tiêu biểu 2015

''Bùa ngải xứ Mường'' hé lộ những điều khó lý giải về tâm linh

Tin doanh nghiệp

Ông chủ thương hiệu ''vua dép lốp'' kể về duyên đưa sản phẩm ra thế giới

Nghề làm dép cao su từ những chiếc lốp xe hỏng tưởng như đã biến mất mấy chục năm trước, nhưng CEO của thương hiệu "vua dép lốp" Nguyễn Tiến Cường đã âm thầm đưa đôi dép cao su (dép lốp) ra thế giới với slogan “đi dép cao su giúp ý chí mạnh hơn”.

Ceo Thiên Trang Hathor Beauty & Spa: ''Tôi chọn sống trọn vẹn với đam mê''

Cô chủ Hathor Beauty & Spa Quách Nguyễn Thiên Trang: "Mỗi người chỉ một lần được sống, mình chọn cách sống trọn vẹn với đam mê"

Giải mã cơn sốt trị nám bằng công nghệ Max Cell

Nám là bệnh lý về da xuất hiện phổ biến trên mặt, nhưng cũng có thể ở vùng tay và bàn chân. Mặc dù, không phải là bệnh nghiêm trọng nhưng nám lại ảnh hưởng rất lớn đến tính thẩm mỹ và tâm lý của người bị mắc phải.

Hoàng Anh Gia Lai lãi hơn 430 tỷ đồng sau 5 tháng đầu năm 2022

5 tháng đầu năm, Hoàng Anh Gia Lai lãi sau thuế 431 tỷ đồng, gấp hơn 3 lần cả năm ngoái.

Shark Phú giải thích lý do khó tính khi đầu tư: ''Tôi rất quý tiền''

Ông Nguyễn Xuân Phú khẳng định kiếm tiền rất khó, startup dù có sản phẩm, dịch vụ tốt nhưng không chú trọng quản trị cũng không thể tồn tại trước khi đến được với người tiêu dùng.

XÂY DỰNG THƯƠNG HIỆU

Lazada công bố định vị thương hiệu mới

Nền tảng thương mại điện tử Lazada vừa chính thức công bố định vị thương hiệu mới “Thêm vào giỏ hàng, thêm ngàn cảm xúc” kết hợp với sự ra mắt của chương trình LazLive+.

Đọc nhiều nhất
Phản hồi nhiều

Chị Liễu Hà Tĩnh: Kiếm ngàn tỷ nước ngoài, về chơi showbiz

Liễu đại gia vốn là một nữ thương gia có tiếng trong việc buôn bán đa ngành liên quốc gia. Ở tuổi 46, Liễu đại gia nắm trong tay khối tài sản khổng lồ và sau những thành công kinh doanh, dường như ...

Là họa hay là phúc?

Đời người có rất nhiều chuyện, ở chỗ u minh đã tự có sắp đặt, một việc là phúc hay là họa thường không giống như biểu hiện bề ngoài và cũng không thể dễ dàng nhận định.

Bí ẩn chuyên cơ ''ngày tận thế'' của Tổng thống Mỹ

Để phòng trường hợp chiến tranh hạt nhân hay thảm họa xảy ra, Mỹ đã chế tạo ra máy bay "ngày tận thế", được trang bị đầy đủ để chính phủ Mỹ có thể duy trì hoạt động.

Chị Liễu Hà Tĩnh: Kiếm ngàn tỷ nước ngoài, về chơi showbiz

Là họa hay là phúc?

Bí ẩn chuyên cơ ''ngày tận thế'' của Tổng thống Mỹ

'Điểm danh' 5 công nghệ an toàn hiện đại nhất trên ô tô

Công nghệ an toàn cho xe hơi ngày nay không chỉ tập trung vào việc bảo vệ người lái và người ngồi trong xe khi xảy ra va chạm, mà còn giúp ngăn ngừa va chạm; đồng thời giúp tài xế tập trung hơn, lái ...

Ô tô từ Thái Lan vọt lên dẫn đầu xe nhập khẩu về Việt Nam