Chúng tôi xin trân trọng giới thiệu series "Văn hóa công ty". Series là tập hợp những câu chuyện, bài học và chia sẻ của các doanh nhân về văn hóa công ty của các doanh nghiệp trong và ngoài nước. Mời quý độc giả đón đọc và đóng góp nội dung để series thêm phong phú.

Thành công của công ty giá trị nhất Trung Quốc thời điểm này là Tencent liên quan một chút đến sự tàn nhẫn. Nói như vậy là bởi ứng dụng WeChat nổi tiếng của Tencent ra đời sau khi nhà sáng lập Ma Huateng khuyến khích các nhân viên cạnh tranh trực tiếp với nhau để tạo ra một ứng dụng nhắn tin di động mới. WeChat hiện có hơn 900 triệu người dùng, không còn là công cụ nhắn tin thông thường mà trở thành hệ sinh thái gồm cả chơi game, thanh toán điện tử...

Thành công vang dội của WeChat đã đưa Tencent trở thành công ty giá trị nhất Trung Quốc với giá trị thị trường có lúc lên tới 500 tỷ USD. Sau thành công của WeChat, Pony Ma - nhà sáng lập của Tencent tiếp tục muốn lặp lại thành công đó khi gia nhập lĩnh vực phát video trực tuyến, bằng cách cho phép 6 bộ phận của công ty cạnh tranh với nhau để giành khách hàng. Theo dự đoán, giá trị của thị trường phát video trực tuyến sẽ tăng gấp 9 lần, lên 13 tỷ USD vào cuối thập kỷ này. Trong khi đó, số lượng người dùng có thể tăng gấp 3 lần lên mức 491 triệu người.

"Văn hóa tập đoàn của Tencent giống như tử cung của cá mập mẹ. Tại đây, các cá mập con chưa ra đời sẽ cắn xé anh chị em của mình để trở thành cá thể sống sót duy nhất. Văn hóa này quả thực rất tàn nhẫn nhưng nó giúp các thành viên thích ứng nhanh hơn và nâng cao khả năng cạnh tranh của họ", Andy Mok - giám đốc công ty nhân sự Red Pagoda Resources nói.

Tencent không phải là công ty đầu tiên hướng đến mô hình văn hóa dạng này. Văn hóa cạnh tranh với đồng nghiệp từ lâu đã được áp dụng ở Goldman Sachs và General Electric. Pony Ma từng phát biểu rằng cạnh tranh nội bộ chính là động lực của sáng tạo. Bên cạnh dịch vụ phát video trực tuyến, Tencent hiện còn vận hành ít nhất bốn ứng dụng âm nhạc, ba mảng kinh doanh thực tế ảo và hai bộ phận sản xuất phim.

"Chúng tôi luôn mang trong mình tinh thần khởi nghiệp. Ở Tencent không có ranh giới rõ ràng về những gì không được phép làm", Ross Liang, giám đốc mảng kinh doanh mạng xã hội của Tencent chia sẻ.

Tencent hiện đang phát triển những bộ phận gồm Qzone Live, Huayang, Now, eGame, Kg.qq.com trong bối cảnh số lượng người dùng Trung Quốc truy cập internet thông qua điện thoại thông minh đang tăng mạnh lên mức 656 triệu người. Trong khi đó, dự tính số tiền chi cho quảng cáo cũng sẽ tăng gấp 3 lần trong vòng 4 năm tới lên mức 497 tỷ NDT.

Mỗi nhóm nhân viên của Tencent tập trung vào những sở thích khác nhau của người dân gồm thể thao, karaoke và video games. Những mảng kinh doanh cần được khảo sát trước khi Tencent quyết định rót nhiều tiền hơn vào đó.

Nhìn chung, văn hóa cạnh tranh không khoan nhượng ngay trong nội bộ công ty được các nhân viên của Tencent thấm nhuần từ sớm. Họ thường xuyên được khuyến khích tìm kiếm sản phẩm mới. Thất bại trong việc phát hiện các xu hướng mới có thể khiến họ bị đồng nghiệp vượt mặt.

"Chúng tôi xem việc thua kém đồng nghiệp là một điều đáng hổ thẹn", Alex Bai, cựu giám đốc sản phẩm của Tencent, giờ đang làm cho Baidu nói.

Ý tưởng mới thường đến từ những nhân viên cấp thấp. Bất kỳ ai đề xuất chúng có thể được thưởng bằng tiền mặt từ 500 nhân dân tệ (75 USD) cho việc thiết kế lại giao diện cho đến 1 triệu nhân dân tệ (150.000 USD) cho các sáng kiến quan trọng hơn. Bai từng nhận được 300.000 nhân dân tệ nhờ cải tiến mảng quảng cáo của công ty.

"Việc đạt được thành tựu nào đó, dù nhỏ đến đâu, được xem là một điều tuyệt vời. Điều đó đã trở thành văn hóa của công ty", Bai chia sẻ.

Mỗi tháng Tencent tổ chức một cuộc họp quy mô toàn công ty, hàng trăm nhân viên, từ đội ngũ lãnh đạo cấp cao cho đến nhân viên mới vào sẽ thảo luận các dự án mới nhất của họ. Chủ tịch Martin Lau, người nắm vị trí quan trọng số 2 tại công ty thường xuyên tham gia các buổi họp như vậy và đôi khi cả chủ tịch Pony Ma cũng xuất hiện.

Quy trình ra quyết định ở Tencent cũng ít trịnh trọng hơn các công ty khác. Các bộ phận kinh doanh thảo luận với nhau qua WeChat và đôi khi cả 2 "sếp lớn" Pony Ma và Martin Lau cũng tham gia vào những cuộc trò chuyện như vậy.

"Bản thân các sếp lớn đều muốn khuyến khích cách hoạt động như vậy. Họ muốn các nhóm tự do hoạt động cho đến khi tìm ra sản phẩm tốt nhất. Không ai đoán trước được nhóm nào sẽ phát kiến ra được ý tưởng hay ho nhất", Bai nói.