Matsuri là một bản hòa tấu bất hủ trong dòng nhạc đương đại. Một kiệt tác âm nhạc rất quen thuộc với nhiều người yêu nhạc ở khắp nơi thế giới. Đây được ví là một bản nhạc tượng trưng cho bức tranh thiên nhiên kì thú gắn liền với câu chuyện giữa các vị thần linh từ thủa khai thiên lập địa, là tiếng gọi của nguồn cội, của tâm linh và sự vĩnh hằng.
Bản Matsuri, có nghĩa là Lễ hội, nằm trong album Kojiki, (Cổ sự ký) của nhạc sĩ Kitaro kể về thời khai thiên lập địa, về câu chuyện giữa các vị thần linh để đem lại ánh sáng cho con người. Bản Matsuri là một bản nhạc thể hiện lên vẻ đẹp và sự tuyệt diệu mà nữ thần mặt trời Amaterasu bước ra khỏi hang động, chiếu sáng muôn loài, mang lại sự sống cho vùng đất Takamagahara.
Matsuri đưa người nghe trở về với nguồn cội, về với thời kì khai thiên lập địa của truyền thuyết xa xưa
Truyền thuyết Nhật Bản kể rằng: Amaterasu chính là vị thần mặt trời, thần mang ánh sáng, hơi ấm và lòng nhân ái đến với loài người. Nữ thần này được sinh ra từ mắt trái của Izanagi và là chủ nhân của Cao Thiên Nguyên Takamagahara, cùng với em trai là thần gió bão và thần mặt trăng.
Một ngày, sóng gió nổi lên giữa ba vị thần khiến Amaterasu bất bình. Nữ thần buồn bã và muốn ở một mình, nên nàng đã tự giam mình trong hang trời Thiên Nham Cung. Khi ấy dương gian bị bao phủ bởi một màn đêm tăm tối, nơi nơi là giá lạnh và cô liêu như không có sự sống. Trái đất không còn ngày đêm. Các vị thần linh lo lắng về vận mệnh trần thế; nếu không có ánh nắng mặt trời, thì vạn vật sẽ chết hết, sự sống bị hủy diệt nên đã tìm cách để thần mặt trời rời Thiên Nham Cung, nhưng tất cả mưu kế đều thất bại.
Amaterasu vẫn kiên trì ẩn mình trong hang sâu thăm thẳm như tự trừng phạt mình. Trái đất vẫn bao phủ màu đen u ám, cho đến khi nữ thần Amano Uzume xuất hiện với vũ khúc đặc biệt khiến các chư thần cười vang và động tới lòng hiếu kỳ của thần mặt trời. Amaterasu hé cửa hang và cất tiếng hỏi: “Ta ngỡ vắng ta, tám triệu chư vị thần linh sẽ buồn bã trong đêm tối dày đặc, làm sao chư vị lại vui cười hả hê như vậy được?” Nữ thần Uzume nhanh nhẹn tung kế: “Làm sao chúng tôi vui ư? Xin thưa, vì chúng tôi đã tìm được một vị nữ thần mới nhan sắc còn kiều diễm hơn Người nữa.”
Nghe vậy, Amaterasu càng tò mò và hiếu kì muốn xem người đó là ai bèn mở rộng cửa bước ra, thoạt thấy bóng mình rạng rỡ trong gương. Các chư thần chăng dây chặn lối cửa hang trời. Từ khoảnh khắc ấy, ánh sáng trở lại trần thế, chan hòa khắp mặt đất, ngày đêm lại luân hồi, chúng sinh reo ca, tưng bừng và hạnh phúc, mặt đại dương lại lấp lánh ánh bạc, những chú cá vui mừng nhảy vọt lên khỏi mặt nước chào đón vị thần Amaterasu.
Matsuri, giai điệu tuyệt diệu, sự hồi sinh của vạn vật trong bức tranh thiên nhiên hùng vĩ muôn màu
Âm thanh đầu tiên của bản nhạc là tiếng trống Taiko đầy rạo rực, trầm hùng, mạnh mẽ và giục giã. Ta nghe đây như là tiếng gọi thức giấc của nữ thần Amaterasu đối với muôn loài vào mỗi buổi sớm bình minh.
Tim ta có cảm giác hân hoan, vui tươi khi tiếng trống vang dồn. Một khung cảnh tuyệt vời của thiên nhiên được mở ra trước mắt bằng những âm thanh đầy mĩ diệu.
Khung cảnh rạng rỡ đó được Kitaro diễn tả sinh động tới mức có thể nghe rõ tiếng sóng biển rì rào, những con sóng lớn đuổi con sóng nhỏ với tiếng gió ríu rít như những đứa trẻ nô đùa bằng đôi chân trần trên cát. Mặt trời bắt đầu ló rạng, vầng ánh dương từ từ xuất hiện, ánh sáng bừng lên đẩy lùi bóng tối u ám.
Ta như thấy được sự háo hức nô nức của muôn loài đang thúc giục nhau chào đón ánh bình minh. Tiếng trống vẫn rộn ràng như nhịp sinh sôi nảy nở của vạn vật trong vũ trụ này.
Tiếng trống Taiko với âm thanh mạnh mẽ, chắc khỏe. Người nghe dần dần được âm thanh dìu dắt vào một khoảng không rộng lớn, với một bức tranh thiên nhiên hùng vĩ mà Kitaro vẽ bằng âm nhạc hiện ra trước mắt làm sững sờ những ai đang kiên nhẫn đợi chờ và trải nghiệm bằng những cung bậc tuyệt vời của bản nhạc đồ sộ này.
Tiếng trống Taiko khai màn dồn dập như tín hiệu cho một mùa lễ hội tươi vui, nhộn nhịp. Mỗi tiếng trống như một lời giục dã, thức tỉnh và mời gọi vạn vật trong vũ trụ cùng quần tụ. Vạn vật bừng lên, sôi nổi và háo hức sau một giấc ngủ dài quên lãng thời gian. Muôn loài như đang nhún nhảy nhịp nhàng theo từng nốt nhạc trong trẻo. Đất trời hồi sinh trong sự sống căng trào.
Kitaro với mái tóc dài, hiện lên trong sự huyền ảo của ánh đèn giống như một đạo sĩ huyền bí dưới vai trò của một vị nhạc trưởng thiên nhiên say sưa, đắm chìm với từng giai điệu và tiết tấu. Cả dàn nhạc đều háo hức tham gia không khí ngày hội của đất trời. Tiếng trống dồn dập, giục giã kèm theo tiếng hô hào sảng của Kitaro giống như từng đợt sóng trào dâng cùng âm thanh reo vui của những ngư dân trở về với khoang đầy ắp cá.
Sau hồi trống dài khai hội và thúc giục thiên nhiên, lòng người bỗng rạo rực và hoan ca theo bản hòa tấu nhịp nhàng và sôi nổi. Kitaro lôi kéo thính giả bước vào buổi nhạc hội vĩ đại của vũ trụ, dẫn dắt họ say sưa khiêu vũ cùng cỏ cây, muông thú và cảm nhận được vẻ đẹp bất tận và sức sống đang trào dâng khắp mặt đất.
Ánh sáng rực rỡ đang trải dần ra và soi từng nhành cây ngọn cỏ, trải tới đâu là mầm sống được hồi sinh tới đó. Ta như một lữ khách mải mê nhìn ngắm muôn hoa đang hé nụ đón nắng mai. Ta muốn vươn bàn tay để nắm lấy những bàn tay của muôn loài mà dập dìu theo tiếng nhạc. Ta chung tay cùng người lao động hăng say hái quả ngọt sau tháng ngày mệt mỏi đợi chờ… Ánh nắng chan hòa, chiếu rọi và lan rộng khắp khung cảnh thiên nhiên rộng lớn. Ta cảm nhận được tất cả sinh khí căng tràn của trời đất, qua bản hòa tấu đầy quyến rũ và bàn tay điệu nghệ của người nhạc trưởng nổi danh xứ mặt trời mọc.
Điều gì đã làm nên sự khác biệt trong âm nhạc của Kitaro
Kitaro là một nghệ sĩ lớn mà âm nhạc của ông được đánh giá là sự sáng tạo xuất sắc trong âm nhạc đương đại. Kitaro là một con người vô cùng đặc biệt, một nhạc sĩ có trình độ cảm thụ âm nhạc vào bậc nhất châu Á và thế giới. Những tác phẩm của ông là những âm thanh kì diệu, giúp con người giải thoát khỏi những suy nghĩ tù túng, quay trở về với sự hào hùng của nguồn cội. Là sự say mê khi hòa hợp cùng đất trời thiên nhiên, nhạc của ông còn thấm đẫm đạo lý, là sự tinh túy của cõi linh thiêng.
Kitaro mặc dù không được đào tạo bài bản về nhạc nhưng ông đến với trống taiko bằng lòng say mê và tài năng thiên bẩm. Có người nói âm nhạc của ông gợi cảm và có khả năng giải phóng năng lực hình dung của người nghe rất lớn. Có người còn gọi, âm nhạc của Kitaro là âm nhạc mở rộng không gian.
Có rất nhiều người khi nghe nhạc của ông, đều có cảm nhận về sự thánh khiết, sự tinh tế và âm thanh là sự thoát tục, tạo lên sự khác biệt đặc sắc trong nhạc của ông.
Ông đã từng chia sẻ: ‘‘ Âm nhạc không đến từ trong tâm trí tôi, mà đến từ thiên đường, đi thấu thân thể tôi và thoát ra ở ngón tay khi tôi soạn nhạc. Đôi khi chính tôi cũng ngạc nhiên bởi vì tôi chưa bao giờ được học cách đọc hoặc viết những bản nhạc, nhưng khi những ngón tay tôi di chuyển làm chính tôi cũng ngạc nhiên”.
Người ta cũng có thể cảm nhận được sự khiêm nhường trong nhạc của ông. Khi được vinh danh và khen ngợi, ông nói rằng, ‘‘tôi chỉ là sứ giả truyền tin’’; ý tứ rằng âm thanh của ông là những âm thanh tuyệt vời nhất đến từ thiên thượng và ông chỉ là người truyền đi điều tuyệt diệu đó mà thôi.
Có lẽ tư tưởng của ông đã thấm nhuần đạo bởi trưởng thành từ một gia đình theo Thần Đạo (Shinto), ông luôn luôn nhớ tới gốc gác, quê hương và truyền thống của mình. Trong ông là sự tôn kính với thần, cho nên những bản nhạc của ông cũng là một không gian tâm linh đầy huyền ảo.
Sự kết hợp hoàn hảo giữa chất truyền thống và hiện đại giúp Matsuri trở thành một trong những tác phẩm để đời và đặc trưng nhất của người nghệ sĩ tâm linh Kitaro.
Ông đã biến những tác phẩm của mình trở thành những giai điệu mang theo sự thuần khiết. Và Matsuri nhờ đó đã trở thành bản hòa tấu kinh điển của dòng nhạc đương đại.
Matsuri là bản nhạc của sự hoan ca của trời đất, là bức họa kỳ vĩ được thêu dệt bằng những nốt nhạc, âm điệu đầy cuốn hút. Như một lời ngợi ca cuộc sống, Matsuri khiến con người rung động. Bản hòa tấu trở thành vũ điệu của thiên nhiên và con người dưới ánh nắng chan hòa, rực rỡ. Kết thúc bằng tiếng hô mạnh mẽ, bản nhạc thổi thêm sức mạnh và khí thế để mỗi người tiếp tục theo đuổi những ước mơ, những khát khao trong đời.
Cuộc sống vốn mang trong mình những mệt mỏi và nặng nhọc với những lo toan bộn bề. Ta thèm khát được tắm mát tâm hồn bằng giây phút nghỉ ngơi đầy an bình. Có lẽ ta chọn nghe một bản nhạc chất chứa những niềm hi vọng của sự sống, của hạnh phúc và sự hài hòa như Matsuri thì cũng là lúc thấy lòng vui hơn, cởi mở hơn và yêu hơn cuộc sống và con người xung quanh mình.
Dẫu cuộc sống có là nghịch cảnh, đắm mình lắng nghe Matsuri ta sẽ tìm thấy sự thảnh thơi, tự thả mình nhẹ bổng phiêu bồng theo từng nốt nhạc. Lắng nghe nhịp của sự sống qua giai điệu, tiết tấu âm thanh đầy mê hoặc. Để rồi ta nhẹ nhàng đặt những thành bại, buồn vui, hạnh phúc hay muộn phiền trong không gian mênh mông thuần tịnh của Matsuri mà thấy rằng cuộc sống này thật đẹp. Ta thêm yêu và thầm cảm ơn đời mỗi sớm mai thức giấc, để ta thêm ngày nữa cho yêu thương.
Tịnh Tâm